Als je "Griekse eilanden" en de eerste foto's in de zoekresultaten zullen waarschijnlijk op Mykonos of Santorini. We zijn allemaal bekend met de witte stucmuren en blauwe sierranden die de architectuur van deze 2 wereldberoemde eilanden kenmerken. De tweekleurige stijl is breder populair op de Cycladen, een eilandengroep net ten oosten van Athene.
De kerken volgen dezelfde kleurregels, met koepels die wit of levendig blauw zijn geschilderd, afhankelijk van het eiland. In de Cycladen, een gebied dat bekend staat om zijn kleurrijke stranden, opmerkelijke zonsondergangen warme gastvrijheid, waarom is deze stijl zo populair geworden? Waarom is het niet te vinden op het vasteland?
Is het alleen voor het oog?
Er is een goede reden waarom Instagrammers naar de Cycladen trekken voor hun blauwe en witte kleuren. De zachte tinten weerspiegelen de rust van het gebied en sluiten mooi aan op de kalme tonen van de zee. Er is echter een diepere reden voor het kleurenschema.
Heeft het te maken met de vlag?
Hoewel ze op de Griekse vlag lijken, was er oorspronkelijk geen verband tussen de twee.
Terug naar de Oudheid
Zelfs in de Minoïsche tijd, tijdens de Bronstijd, hadden heldere kleuren de voorkeur boven saaie. Typisch werden kubusvormige ontwerpen gebruikt voor gezinswoningen, soms met de ene eenheid boven op de andere gestapeld. Bouwmaterialen waren wat beschikbaar was (voornamelijk steen), evenals een kleine hoeveelheid modder om voor stabiliteit te zorgen. Verrassend genoeg bestaan de muren al eeuwen, ook al zijn ze zonder mortel gemaakt.
Snel naar de 19e eeuw
De beslissing om huizen wit te "verven" was vooral praktisch. Gezinnen leefden van het land, dus het was logisch om te bouwen met materialen die beschikbaar waren in het natuurlijke landschap. Oorspronkelijk werden huizen op de eilanden gebouwd met donkere stenen. Als je een wandeling maakt door de belangrijkste dorpen op Mykonos, zul je zeker een glimp opvangen van enkele huizen die nog steeds in deze stijl zijn gebouwd.
Steen was het logische bouwmateriaal, omdat het alomtegenwoordig en gratis was. Maar omdat de stenen donker waren, absorbeerden ze het licht en werd het binnen ondraaglijk warm. Om hun ruimtes af te koelen, schilderden ze over de rotsen met witkalk - een mengsel van kalk, zout en water - dat veel goedkoper was dan verf.
Waar komt het blauw vandaan?
Opnieuw heerst soberheid. De blauwe kleur is afkomstig van een schoonmaakmiddel dat bekend staat als Loulaki (blauw poeder). Het lijkt op talkpoeder en was te vinden in vrijwel elk huis. De naam verwijst ook naar het kleurpigment "loulaki," dat verwant is aan indigo. Door het te mengen met kalk ontstaat de helderblauwe kleur die we vandaag de dag kennen op witte huizen in Griekenland. Dit blauw was ook goedkoop.
Oorlogstijden
Tijdens de kolonelsdictatuur van 1967 tot 1974, geleid door kolonel Georgios Papadopoulos en brigadegeneraal Stylianos Pattakos mandateerde blauw en wit als standaardkleuren voor Cycladische huizen. Dit was een poging om het patriottisme te stimuleren en weerspiegelde de Griekse nationale trots. Later werd in 1974 een wet aangenomen die het mandaat terugdraaide. Maar hoewel de regels versoepeld werden, realiseerde de lokale bevolking zich dat de kleuren een aantrekkingskracht hadden op toeristen. Natuurlijk was het logisch om de tweekleurige stijl te behouden omdat het de lokale economie stimuleerde.
Een krachtig ontsmettingsmiddel
Eind jaren 1930 heerste er in Griekenland een cholera-epidemie en de toenmalige leider van het land, Ioannis Metaxas, beval alle Griekse burgers om hun huizen wit te kalken. Het witkalk dat werd gebruikt om de buitenkant van de huizen te schilderen bevatte kalksteen, dat een krachtig ontsmettingsmiddel is. Het "schilderen" van de huizen met deze kleur hielp de gezinnen te beschermen en voorkwam dat de uitbraak zich verder verspreidde.
Zijn er variaties op andere Cycladeneilanden?
Afgezien van de witte huizen in Griekenland heeft elk eiland in de Cycladen zijn eigen substijl die in veel gevallen uniek is voor dat gebied. De duivenhuizen in Tinosde verschillende torens van Naxosde Venetiaanse woningen met twee verdiepingen in Mykonos en de pannendakpatronen in Kythnos zijn slechts enkele voorbeelden.
