Έχετε κληρονομήσει ελληνικό ακίνητο και αναρωτιέστε ποια είναι η σχετική νομοθεσία;
Κάθε χώρα έχει τους δικούς της κανονισμούς κληρονομιάς και τη δική της φορολογία. Η διαδικασία αποδοχής κληρονομιάς όταν αυτή προέρχεται από το εξωτερικό μπορεί να ακούγεται πολύπλοκο ζήτημα. Για τον σκοπό αυτό, απαντάμε εδώ σε ορισμένες από τις συχνές ερωτήσεις.

Πώς κληρονομείται ακίνητη περιουσία από το εξωτερικό;
Κατά γενικό κανόνα, οι κληρονομικές σχέσεις διέπονται από το δίκαιο της ιθαγένειας/υπηκοότητας του θανόντος κατά τον χρόνο του θανάτου.
Ο πρώτος καθοριστικός παράγοντας στη διαδικασία της κληρονομικής διαδοχής είναι η ύπαρξη διαθήκης. Στην περίπτωση που ο θανών διαθέτης είχε συντάξει διαθήκη, το σχετικό εφαρμοστέο δίκαιο μπορεί να ορίζεται στη διαθήκη αυτή. Γενικά και στις περισσότερες περιπτώσεις, ο διαθέτης επιλέγει το δίκαιο της δικής του ιθαγένειας/υπηκοότητας.
Με απλά λόγια, μια ολλανδική διαθήκη που διέπει ελληνική ακίνητη περιουσία και έχει συνταχθεί από Ολλανδό πολίτη είναι έγκυρη στην Ελλάδα. Η αποδοχή της κληρονομιάς από τους κληρονόμους πρέπει να γίνει από Έλληνα συμβολαιογράφο, αλλά που κληρονομεί τι θα καθοριστεί από το ολλανδικό δίκαιο.

Τι συμβαίνει αν δεν υπάρχει διαθήκη;
Ελλείψει διαθήκης, σύμφωνα με τον κανονισμό αριθ. 650/2012 της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το εφαρμοστέο δίκαιο στην κληρονομιά είναι, στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, το δίκαιο του κράτους στο οποίο ο κληρονομούμενος είχε την τελευταία συνήθη διαμονή του κατά τον χρόνο του θανάτου.
Για παράδειγμα, στην περίπτωση ολλανδικής γυναίκας που είναι παντρεμένη με ευρωπαίο άνδρα οποιασδήποτε ιθαγένειας και διαμένει συνήθως στις Κάτω Χώρες, εφαρμόζεται το ολλανδικό δίκαιο.
Εάν η ίδια Ολλανδή είχε τη συνήθη διαμονή της στην Ελλάδα, θα εφαρμοζόταν το ελληνικό δίκαιο. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι το ελληνικό δίκαιο προβλέπει στο άρθρο 28 του ελληνικού Αστικού Κώδικα ότι οι κληρονομικές σχέσεις διέπονται από το δίκαιο της ιθαγένειας του θανόντος κατά τον χρόνο του θανάτου. Το οποίο, στην προκειμένη περίπτωση, θα είναι και πάλι το ολλανδικό δίκαιο.
Συμπερασματικά, και στις δύο περιπτώσεις, το εφαρμοστέο δίκαιο είναι το ολλανδικό κληρονομικό δίκαιο.

Πώς κληρονομείται η ελληνική ακίνητη περιουσία όταν οι κληρονόμοι ζουν στο εξωτερικό;
Στην Ελλάδα, η ακίνητη περιουσία πρέπει να μεταβιβάζεται στους κληρονόμους με συμβολαιογραφική πράξη αποδοχής κληρονομιάς. Οι κληρονόμοι πρέπει να αποκτήσουν ελληνικό φορολογικό αριθμό ("ΑΦΜ").
Πρέπει επίσης να προσκομίσουν στον Έλληνα συμβολαιογράφο πιστοποιητικό θανάτου, καθώς και πιστοποιητικό κληρονομικών δικαιωμάτων, που συντάσσεται κυρίως από συμβολαιογράφο του κράτους της ιθαγένειας του θανόντος, με σφραγίδα Apostille, σε επίσημη μετάφραση στην ελληνική γλώσσα.
Στη συνέχεια, ο συμβολαιογράφος υποβάλλει δήλωση φόρου κληρονομιάς και η Φορολογική Υπηρεσία υπολογίζει τον φόρο κληρονομιάς. Στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν υπάρχει καθόλου ή υπάρχει πολύ μικρός φόρος κληρονομιάς όταν η ακίνητη περιουσία μεταβιβάζεται σε στενούς συγγενείς. Η αξία του ακινήτου επί της οποίας υπολογίζεται ο φόρος κληρονομιάς δεν είναι η (συνήθως πολύ υψηλότερη) εμπορική αξία, αλλά η χαμηλότερη "αντικειμενική φορολογική αξία" που καθορίζεται από το ελληνικό Υπουργείο Οικονομικών.

Πόσο είναι ο φόρος κληρονομιάς στην Ελλάδα;

Υπάρχει ειδική απαλλαγή από τον φόρο κληρονομιάς ύψους 400.000 ευρώ για τον επιζώντα σύζυγο (μετά από 5 έτη γάμου) και τα ανήλικα τέκνα τους.
Για να εξοικονομήσετε χρόνο και να έχετε το κεφάλι σας ήσυχο, η ομάδα δικηγόρων της Elxis μπορεί να χειριστεί όλα τα σχετικά νομικά θέματα, να προετοιμάσει τα κατάλληλα έγγραφα και να εκτελέσει όλη τη διαδικασία.

Χρειάζεται να βρίσκομαι στην Ελλάδα για να αποδεχτώ κληρονομιά;
Όχι! Δεν χρειάζεται να ταξιδέψει κανείς και να είναι φυσικά παρών στην Ελλάδα για να αποδεχθεί κληρονομιά. Είναι απαραίτητο, ωστόσο, να υπογραφεί πληρεξούσιο, το οποίο θα εξουσιοδοτεί τους δικηγόρους της Elxis να εκπροσωπήσουν τα συμφέροντα του/των κληρονόμου/ων.
Υπάρχει διπλή φορολογία στην κληρονομιαία περιουσία;
Πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν υπογράψει διμερείς συνθήκες προκειμένου να αποφευχθούν οι συγκρούσεις στη διπλή φορολόγηση. Αυτό σημαίνει ότι εάν το εν λόγω ακίνητο βρίσκεται στο εξωτερικό, ενδέχεται να απαλλάσσεστε από τον φόρο κληρονομιάς στη χώρα διαμονής σας. Παρακαλείστε να συμβουλευτείτε έναν αξιόπιστο φορολογικό σύμβουλο στη χώρα διαμονής σας για το θέμα αυτό.
Εάν έχετε οποιεσδήποτε ανησυχίες σχετικά με το τι θα σήμαινε μια δεύτερη κατοικία στην Ελλάδα για τους απογόνους σας, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε με την ομάδα ειδικών δικηγόρων μας. Με την Elxis, η επένδυση που κάνετε τώρα θα ευχαριστήσει και όλες τις μελλοντικές γενιές!
