Με μερικές από τις καλύτερες σκηνές δράσης και χαρακτήρες μεγαλύτερους από τη ζωή, η ταινία 300 ήταν μια μεγάλη επιτυχία. Η ιστορία ακολουθεί τους 300 Σπαρτιάτες στρατιώτες, μια επίλεκτη μονάδα που εκπαιδεύεται από νεαρή ηλικία για τον πόλεμο και ηγείται ο Λεωνίδας, ο πολεμιστής βασιλιάς τους (Gerard Butler, στην ταινία). Αλλά αναπαριστά το 300 με ακρίβεια τη μάχη των Θερμοπυλών στην Πελοπόννησο; Πόσο κοντά ήταν η ταινία στα πραγματικά γεγονότα και τους χαρακτήρες; Ποιοι ήταν οι Σπαρτιάτες και ο Λεωνίδας;
Η πραγματική ιστορία των 300 Σπαρτιατών
Στην πραγματική ροή των γεγονότων, ένας στρατός άνω των 100.000 Περσών υπό τον Ξέρξη ξεκίνησε να κατακτήσει την Ελλάδα, τόσο από ξηράς όσο και από θαλάσσης. Η μάχη των Θερμοπυλών - που απεικονίζεται στην ταινία 300 - ήταν ένα πραγματικό γεγονός κατά τη διάρκεια της πολιορκίας των Περσών, αλλά βασίστηκε σε ένα κόμικ για τη μάχη και οι σκηνοθέτες άλλαξαν μερικά γεγονότα για να κάνουν το 300 μια πιο συναρπαστική ταινία. Σε αυτό το άρθρο, αναδεικνύουμε τους μύθους και την πραγματικότητα των 300 Σπαρτιατών.
Βασιλιάς Λεωνίδας
Ο Λεωνίδας δεν ήταν ο μόνος βασιλιάς της Σπάρτης, όπως φαίνεται στην ταινία. Ο άλλος βασιλιάς της Σπάρτης έμενε στο σπίτι του για να διαχειρίζεται την πολιτική στην πρωτεύουσα και να προστατεύει την πόλη. Επίσης, ο πραγματικός βασιλιάς Λεωνίδας ήταν περίπου 60 ετών όταν πήγε στις Θερμοπύλες, πολύ μεγαλύτερος από ό,τι φαίνεται στην ταινία.
Γεγονότα πριν από τη μάχη στις Θερμοπύλες
Στην ταινία, ο Λεωνίδας ξεκινάει να υπερασπιστεί τις Θερμοπύλες με την ομάδα των επίλεκτων στρατιωτών του, σαν να ήταν μια γενναία ατομική αποστολή. Ωστόσο, δεν συνέβη ακριβώς έτσι. Όταν οι Σπαρτιάτες έμαθαν ότι οι Πέρσες έρχονταν και έπρεπε να πολεμήσουν στις Θερμοπύλες, ήταν κατά τη διάρκεια μιας μεγάλης θρησκευτικής γιορτής που ονομαζόταν "Κάρνεα."
Η γιορτή διήρκεσε οκτώ ημέρες και δεν επιτρεπόταν καμία σύγκρουση, όπως συνέβαινε κατά τη διάρκεια των Αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων. Έτσι, ο Λεωνίδας, ένας από τους δύο βασιλείς των Σπαρτιατών, στάλθηκε για να καθυστερήσει τους Πέρσες μέχρι να μπορέσει να ενωθεί μαζί τους ολόκληρος ο σπαρτιατικός στρατός.
Μέγεθος του σπαρτιατικού στρατού
Μαζί με τους 300 άνδρες του Λεωνίδα, υπήρχαν επίσης 3800 Πελοποννήσιοι από τη γύρω περιοχή - κυρίως Αρκάδες, Κορίνθιοι, Τεγεάτες, Μαντιναίοι, Φίλιοι και Μυκηναίοι. Συνολικά ο στρατός αριθμούσε περίπου 6200 άνδρες, συν άλλους 900 αν υπολογίσει κανείς τους τρεις δούλους για κάθε Σπαρτιάτη πολεμιστή. Αυτό θα ήταν και πάλι εντυπωσιακό αν αναλογιστούμε ότι ο περσικός στρατός αριθμούσε πάνω από 100.000 άνδρες.
Ομοίως, αυτό σημαίνει ότι περισσότεροι από 300 άνδρες θυσίασαν τη ζωή τους στις Θερμοπύλες. Περίπου 700 οπλίτες από τις Θεσπιές συμμετείχαν επίσης στην τελική μάχη μέχρι θανάτου, πράγμα που σημαίνει ότι περισσότεροι μη Σπαρτιάτες από ό,τι Σπαρτιάτες έδωσαν τη ζωή τους στη μάχη.
Ο περσικός στρατός
Ο περσικός στρατός το 300 παρουσιάζεται λανθασμένα ως παραμορφωμένος με πολλούς τρόπους, κάτι που δεν ήταν αλήθεια. Ο αυτοκράτορας Ξέρξης Α' απεικονίζεται με πολλά σκουλαρίκια. Ενώ είναι αλήθεια ότι ο Ξέρξης λατρευόταν ως θεός, πιθανότατα δεν είχε τόσα πολλά τρυπήματα.
Μεγαλώνοντας στη Σπάρτη
Τα αγόρια των Σπαρτιατών ανατρέφονταν με έναν πολύ συγκεκριμένο τρόπο, ζούσαν σε κοινούς στρατώνες και τρέφονταν όλοι με την ίδια ποσότητα φαγητού, χωρίς να λιμοκτονούν ούτε να τρώνε πολύ. Στο πλαίσιο της εκπαίδευσής τους, μάθαιναν να πολεμούν, να μαζεύουν μόνοι τους την τροφή τους, αλλά και να διαβάζουν, να γράφουν, να τραγουδούν και να χορεύουν. Σε μια ιδιαίτερη πρόκληση, κάθε αγόρι έπρεπε να περιπλανηθεί μόνο του στην έρημο για ένα ολόκληρο χρόνο, ξυπόλητο, και να κλέβει την τροφή που χρειαζόταν για να ζήσει.
Μόνο με την ολοκλήρωση αυτής της εκπαίδευσης θα μπορούσαν να γίνουν μέλη της σπαρτιατικής κοινωνίας. Αυτό αναπαρίσταται καλά στην ταινία, εκτός από το ρόλο του Λεωνίδα. Ο Λεωνίδας, επειδή ήταν το πρώτο παιδί της οικογένειας και θα γινόταν βασιλιάς, στην πραγματικότητα δεν θα συμμετείχε στο ίδιο εκπαιδευτικό σύστημα.
Τακτικές μάχης
Στην ταινία 300, οι Σπαρτιάτες στρατιώτες εμφανίζονται μερικές φορές να επιτίθενται στον εχθρό μόνοι τους, ξεφεύγοντας από τον σχηματισμό. Στην πραγματικότητα, αυτό δεν θα συνέβαινε. Οι Σπαρτιάτες ήταν ισχυροί κυρίως λόγω του σχηματισμού τους "φάλαγγα", όπου κανείς δεν πολεμάει μόνος του. Αν ο σχηματισμός σπάσει, είναι πολύ πιο αδύναμοι.
Σπαρτιάτικη πανοπλία
Στην ταινία 300, ο Λεωνίδας είναι ο μόνος πολεμιστής που φοράει ένα ειδικό κάλυμμα κεφαλής με τρίχες αλόγου στην κορυφή. Αυτό έγινε για θεατρικούς λόγους, επειδή έπρεπε να υπάρχει ένας τρόπος να φαίνεται διαφορετικός από τους κοινούς στρατιώτες. Στην πραγματικότητα, κάθε στρατιώτης στο στρατό του Λεωνίδα είχε αυτό το κάλυμμα κεφαλής.
Οι στρατιώτες απεικονίζονται επίσης χωρίς πανοπλία, χωρίς μπλούζα. Αυτή δεν είναι μια σωστή αναπαράσταση, επειδή οι πραγματικοί Σπαρτιάτες στρατιώτες είχαν βαριά πανοπλία, και αυτό ήταν το μυστικό της επιτυχίας τους. Μερικές φορές, οι Σπαρτιάτες στρατιώτες απεικονίζονται ακόμη και χωρίς κράνη κατά τη διάρκεια της μάχης.
Από πού ήταν η μάχη 300?
Τα περσικά στρατεύματα ήρθαν από το βορρά, όπου είχαν καταλάβει άλλες περιοχές της Ελλάδας. Ένα μεγάλο μέρος του περσικού στρατού ήρθε επίσης από τη θάλασσα, όπου είχαν περάσει από τα Δαρδανέλια στη σημερινή Τουρκία.
Η μάχη που παρουσιάζεται στην ταινία λαμβάνει χώρα στις Θερμοπύλες, όπου ο περσικός στρατός αναγκάστηκε να ακολουθήσει μια πολύ μικρή διαδρομή προκειμένου να συνεχίσει να κινείται νότια. Τελικά ξεπέρασαν τον Λεωνίδα και τα στρατεύματά του όταν ένας προδότης τους έδειξε μια μεγάλη διαδρομή προς το νότο.
Πώς είναι η Σπάρτη σήμερα;
Η Σπάρτη είναι ένα μικρό χωριό στην Πελοπόννησο. Είναι ένας καταπληκτικός προορισμός για ένα οδικό ταξίδι στην Πελοπόννησο, σε συνδυασμό με επισκέψεις σε μνημεία της UNESCO και όμορφες παραθαλάσσιες πόλεις όπως η Καλαμάτα, η Καρδαμύλη και το Ναύπλιο. Περίπου 20.000 άνθρωποι ζουν σήμερα στη Σπάρτη, και είναι φιλικοί και φιλόξενοι προς τους ξένους (σε αντίθεση με κάποιες από τις σκηνές της ταινίας).
Μερικά από τα κορυφαία αξιοθέατα της Σπάρτης σήμερα περιλαμβάνουν το Αρχαίο Θέατρο Σπάρτης, την οδό Γκορτσολόγου, το Αρχαιολογικό Μουσείο Σπάρτης, το Μουσείο Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού, το Άγαλμα του Λεωνίδας, και το μνημείο Σπάρταθλον.
